Avrupa Birliği (AB), Azerbaycan’dan satın alacağı doğal gazı, 2027’ye kadar iki misline çıkarmak için bugün Bakü ile anlaşma imzaladı. Güney Gaz Koridoru kapsamında inşa edilen Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı’nın (TANAP) Avrupa ayağı olan TAP’ın yıllık kapasitesi 10 milyar metreküp olarak hesaplanıyor.Geçen yıl bu boru hattından AB’ye 8 milyar metreküp doğal gaz pompalanmıştı. Bu yıl ise 12 milyar metreküp doğal gazın AB’ye taşınması öngörülüyor.
Macron’dan Rus gazının tamamem kesilmesine karşı ‘hazırlıklı olun’ çağrısı
Reuters, yeni anlaşmayla bu boru hattının kapasitesinin iki kat artırılacağını ve 2027’ye kadar AB’ye 20 milyar metreküp doğal gaz gönderilmesinin planlandığını duyurdu.
Gazprom, İtalya ve Avusturya’ya gaz sevkiyatını düşürdü.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, temaslarda bulunmak için geldiği Azerbaycan’da Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüştü. Görüşme sonrasında Aliyev ve Von der Leyen, Avrupa’ya daha fazla Azerbaycan gazının iletilmesini öngören Stratejik Ortaklık Mutabakat Zaptı’na imza attı.
Von der Leyen, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “AB, güvenilir enerji tedarikçilerine yöneliyor. Azerbaycan da bunlardan biri. Bugünkü anlaşmayla Azerbaycan’dan AB’ye gaz arzını ikiye katlayarak Güney Gaz Koridoru’nu genişletmeyi taahhüt ediyoruz. Bu, bu kış ve sonrasındaki gaz tedarikimiz için iyi bir haber.” ifadesini kullandı.
Yunanistan ile Bulgaristan arasında inşa edilen doğal gaz boru hattı açıldı.
Toplam 1,3 trilyon metreküp kanıtlanmış doğal gaz rezervine sahip Azerbaycan’dan Avrupa’ya gönderilen gazın artırılması için ek yatırımlara ihtiyaç duyuluyor.
Ek boru hattı ve kapasite genişletme yatırımlarının yanı sıra Bakü’nün doğal gaz üretimini de ciddi seviyede yükseltmesi gerekiyor.
Duyuru, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in AB’ye enerji arzını artırma konulu görüşmeler için Pazartesi sabahı Bakü’yü ziyaret etmesi sonrasında geldi. Azeri doğalgazı ithalatını 15 yıl içinde yılda en az 20 milyar metreküpe getirmeyi amaçlayan anlaşma, AB’nin Rus enerjisine olan bağımlılığını azaltmasına yardımcı olacak. Von der Leyen, “Bugün, bu yeni Mutabakat Zaptı ile, Rus fosil yakıtlarından uzaklaşma çabalarımızda kilit bir ortak olan Azerbaycan ile enerji işbirliğimizde yeni bir sayfa açıyoruz” dedi.
Pazartesi günkü duyuru, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana AB’nin alternatif enerji tedarikçileri bulma yönündeki daha geniş kapsamlı girişiminin bir parçası. Brüksel’deki Rus doğalgazının tamamen kesilmesiyle ilgili endişeler, Kuzey Akım 1 boru hattının planlı bakıma başlaması ve arzın durmasına neden olmasının ardından geçen hafta arttı. Rusya’dan Almanya’ya boru hattı üzerindeki çalışmalar bu hafta sonuna kadar devam edecek, ancak Rusya Dışişleri Bakanlığı boru hattının geleceğinin Moskova’ya karşı yaptırımlarla bağlantılı olduğunu söyledi.
Almanya, Ukrayna gerilimi nedeniyle Nord Stream 2 sertifikasını askıya aldı. Nord Stream boru hattı, Avrupa’nın kapatma süresinin uzatılabileceği endişesiyle yıllık bakıma başladı. Avrupa Komisyonu, Cuma günü gezi öncesinde yaptığı açıklamada, “Rusya’nın enerji kaynaklarını silahlandırmaya devam etmesi nedeniyle, enerji ithalatımızın çeşitlendirilmesi AB için en önemli önceliktir” dedi.
Moskova, AB’ye karşı bir silah olarak gaz kullandığını yalanladı, ancak Rus arzı son haftalarda yüzde 60’tan fazla düştü. Rus gazının Almanya ve ötesine önemli bir tedarik bağlantısı olan Nord Stream 1’in kapatılması, Moskova’nın bloğa gaz tedarikini potansiyel olarak tamamen sona erdirebileceği endişelerini artırdı. Reuters tarafından görülen bir belgeye göre, Bakü ile AB arasındaki anlaşma, Güney Gaz Koridoru boru hattı yoluyla bloğa gaz akışını artıracak.
“Taraflar, ticari uygulanabilirlik ve piyasa talebine uygun olarak, Güney Gaz Koridoru üzerinden Avrupa Birliği’ne ihracat da dahil olmak üzere, 2027 yılına kadar yılda en az 20 milyar metreküp doğal gaz ticaretini desteklemeyi amaçlamaktadır.” belge dedi. Geçen yıl, boru hattı AB’ye 8 milyar metreküp gaz taşıdı. Artış, Azerbaycan’ın yerli gaz üretimini artırmasını gerektirecek. Komisyon, Azerbaycan’ın AB’ye doğal gaz teslimatını 2021’de 8,1 milyar metreküpten (bcm) 2022’de beklenen 12bcm’ye çıkardığını söyledi.
Gürcistan, Türkiye, Ermenistan, Rusya, İran ve Hazar Denizi ile sınır komşusu olan ülke, 2020 yılı sonunda Trans Adriyatik Boru Hattı ile Avrupa’ya doğalgaz ihraç etmeye başladı. O zaman Azerbaycan, her yıl Avrupa’ya, çoğunlukla İtalya’ya, ayrıca Yunanistan ve Bulgaristan’a 10 milyar metreküp gaz göndermeyi planladığını söyledi.
( Euronews Haber )
(Haber Giriş : Çağla Aydın – Büşra Karaçalı )
