Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de, Bakü Uluslararası Çokkültürlülük Merkezi (Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzi) ile Uluslararası İlişkiler Analiz Merkezi (Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzi) ve Kerkük Kültür Derneği’nin katkılarıyla “Irak Türkmenleri ve Türk Dünyası: Tarihsel Hafızanın Kurtarılması-İraq türkmanları və Türk dünyası: Tarixi yaddaşın bərpası” başlıklı uluslararası konferansa Irak, Türkiye ve yurtdışından 40 kişilik Irak Türkmen heyeti ile (siyasetçi, akademisyen, araştırmacı, sanatçı, din adamı ve entelektüel) katıldı.
Irak Türkmen heyeti, Azerbaycan’a gerçekleştirdiği ziyarette Azerbaycan Yazarlar Birliği Başkanı Anar Rızayev’i makamında ziyaret etti. Azerbaycan Yazarlar Birliği’nde yapılan görüşmede Azerbaycan Yazarlar Birliği Başkanı Anar Rızayev ve birliğin üyeleri ile bir araya geldi. Azerbaycan Yazarlar Birliği binasında yapılan görüşmede, Irak Türkmenleri ve Azerbaycan arasında sanat, kültür ve edebiyat alanında iş birliği ve Türk Dünyası’nda edebi entegrasyonun sağlanmasına yönelik çalışmalar müzakere edildi.
Türk Dünyası‘nın büyük fikir ve edebiyat insanı Azerbaycan Yazarlar Birliği Başkanı Anar Rızayev, Türk dünyası halklarının birbirlerine “edebiyat köprüleri” ile yakınlaşacağını söyledi. Ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getiren Başkan Anar, nazik ziyaretleri için Irak Türkmen heyetine teşekkür etti.
“Uzak Ellerin Yakın Töhfeleri” eserinin Yeni Türkçe ile bir kitap haline getiren Kerkük Kültür Derneği Başkanı Şemsettin Küzeci’nin bu kitabı Azerbaycan Yazarlar Birliği’nde Irak Türkmen heyetinin huzurunda tanıtımı yapıldı. Tanıtıma Azerbaycan Yazarlar Birliği Başkanı Anar, Başkan Yardımcısı Reşat Mecit, Profesör Gazanfer Paşayev ve çok sayıda edebiyatçı, şair, yazar ve Türkmen severler katıldı. Kitap takdimatı Başkan Yardımcısı Reşat Mecit tarafından yönetildi.
Irak Türkmenleri ile Azerbaycan Yazarlar Birliği arasındaki uzun yıllara dayalı verimli iş birliğine de vurgu yapılan görüşmede Kerkük Kültür Derneği Başkanı Şemsettin Küzeci, Irak Türkmenlerine verdikleri katkı ve destekten ötürü Azerbaycan Yazarlar Birliği yönetimine teşekkür etti ve Irak Türkmen edebiyatına ve kültürüne verdiği hizmetlerinden dolayı Kerkük Kültür Derneği adına Başkanı Şemsettin Küzeci Başkan Anar Rızayev’e “Hizmet Ödülü” verdi. Irak Türkmenleri adına ise Irak Türkmen Birliği ve Dayanışma Derneği Başkanı Dr. Kürşat Çavuşoğlu tarafından Anar Rızayev’e teşekkür plaketi takdim edildi.
Irak Türkmen Gazeteciler Cemiyeti Dış İlişkiler Sorumlusu Dr. Kürşat Çavuşoğlu
Anar Rızayev Kimdir?
Anar Rızayev, 14 Mart 1938’de Bakü’de doğmuştur. Annesi halk şairi Nigar Refibeyli, babası Azerbaycan edebiyatında şiirin yolunu ve yönünü değiştiren önemli şairlerden olan Resul Rıza’dır. Anar, küçük yaşlardan itibaren sanatın ve şiirin içerisinde olma şansına sahip olmuştur. Doğduğu yıllar II.Dünya Savaşı’nın ve Sovyet politikalarının trajedisinin aynı yaşandığı bir dönemdir. Sözünü özü belleyen Hüseyin Cavid, Ahmed Cavad, Mikayil Müşfik gibi
onlarca Azeri aydın, şair ve sanatçı Sovyetleştirme politikası adı altında Türkçülük ve Turancılık yapma suçundan katledilmişlerdir.
1960 yılında Azerbaycan Devlet Üniversitesi Filoloji Fakültesi’nden mezun olana yazar sonrasında Nizami Edebiyat Müzesi’nde araştırmacı, Radyo ve Televizyon Komitesi’nde redaktör olarak çalışmıştır. 1962-1964 arası Moskova’da Ali Senaryo Kursunda senaristlik eğitimi alan sanatçı, Kabustan sanat dergisinin baş redaktörü, Azerbaycan Tiyatro Cemiyeti’nin başkan yardımcılığı gibi pek çok sanat ve edebiyat kurumlarında aktif olarak
yöneticilik yapmıştır. Küçük yaşlardan itibaren yazma serüveninin içine giren Anar’ın ilk kitabı Bayram Hasretinde 1963 yılında yayınlanmıştır. 1964’te Azerbaycan Yazarlar Birliği’ne üye olarak giren Anar, şuanda adı geçen birliğin başkanıdır. İlk kez 1975’te Sovyet Yazarlar Birliği’nin üyesi olarak Türkiye’ye gelen sanatçı, Yaşar Kemal, Ataol Behramoğlu, Rıfat Ilgaz gibi yazar ve şairlerimizle tanışma fırsatı bulmuştur.
Senaryo, hikâye, roman gibi düzyazının elverdiği çok farklı türlerde eserleri olan Anar’ın edebi ve felsefi fikirlerinin Ağ Liman, İlişki, Mecal, Beş Katlı Evin Altıncı Katı gibi metinlerde yoğunlaştırdığını söyleyebiliriz. Bu anlamda Azerbaycan medeniyetinin tanıtılmasına ciddi katkıları olmuştur. Aynı zamanda bir dilbilimci olan Anar’ın ilgili alanla bağlantılı makaleleri de vardır. Eserleri başta sosyalist ülkeler olmak üzere yirmiden fazla dile tercüme edilmiştir.
Türk Dünyası Yazarlar Kurultaylarına katılan ve aktif olarak fikirler sunan Anar, 1992’de Türk devletlerinin de UNESCO’ya benzer bir kültür birliği kurmaları gerektiğini ısrarla vurgulamış ve sonrasında TÜRKSOY adıyla bir yapının oluşturulmasına katkı sağlamıştır. Şehriyar, Abay, Fuzuli, Nizami gibi Türk edebiyatının ortak değerleriyle ilgili geziler yapmış ve bilimsel değerlendirmelerde bulunmuştur.
1995’te Bahtiyar Vahapzade’yle birlikte devlet dilinin Azerbaycan Türkçesi olması yönünde önemli bir çaba sarf etmiştir. 1989’dan bu tarafa farklı dönemlerde milletvekilliği yapmıştır. 23 Mayıs 1998’de Devlet Başkanı Haydar Aliyev’in isteğiyle kendisine “Halk Yazarı” unvanı verilmiştir. 2000’de Türk Diline Hizmet ödülünü almış, 2001 yılında Nazım Hikmet’in doğumunu 100. Yılı etkinliklerini koordine etmiştir. 2002 yılında Türk Dili Şeref Ödülü’ne layık görülür.
2003’te Bakü Uluslararası Hazar Şiir Akşamlarına, 2004’te de Elazığ Hazar Şiir Akşamları’na katılmıştır. 2004’te Devlet Başkanı İlham Aliyev Anar’a Yüksek Devlet Madalyası ve Fahri Adlar Diploması vermiştir. Son olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde toplanan IV. Türk Dünyası Edebiyat Dergileri Kongresi’nde 2012 yılı Türk Dünyasında Yılın Edebiyat Adamı seçilmiştir.
Türk ve Azerbaycan dili ve medeniyetine yaptığı katkılardan dolayı Türk Dünyasının yaşayan önemli değerlerinden olan Anar Rızayev’e Fırat Üniversitesi Senatosu’nun kararıyla Türk Dili ve Edebiyatı alanında “Fahri Doktora”unvanı verildi. Azerbaycanlı yazar Anar Rzayev’in doğumunun 85. yılında Ankara’da TÜRKSOY tarafından Rzayev’e “TÜRKSOY 30. Yılı Madalyası” takdim edildi.
