Kazakistan’ın Kyzylorda şehrindeki Korkyt Ata Havalimanı’nda yapılacak olan yeni yolcu terminalinin yerel ve uluslararası standartlara uygun şekilde tasarlanması projesini GMW MIMARLIK üstlendi. Sürdürülebilirlik, işlevsellik ve estetik odaklı bir tasarım diliyle ele alınan terminal, hem yolcular hem havayolları hem de terminal işletmecisi için havalimanı deneyimini yeniden tanımlamayı vadediyor.
Kuruluşundan günümüze uzanan çeyrek asırlık süreç içerisinde, yurtiçinde ve yurtdışında çok sayıda uluslararası havalimanı projesiyle edindiği tecrübeyle tasarım, planlama ve danışmanlık hizmetlerini global ölçekte sürdüren GMW MIMARLIK, Bulat Utemuratov vakfı adına yatırımcı olan Accent Development Solutions tarafından Kazakistan’ın Kyzylorda kentinde Korkyt Ata Havalimanı’nda hayata geçirilen saatte 250 yolcu kapasiteli yeni yolcu terminalinin tasarım lideri olarak seçildi.
GMW MIMARLIK yeni yolcu terminalinin tasarımında sadelikten ve verimlilikten ödün vermeden modern ve imgesel bir estetik sunmayı hedefledi. “Kazak Kartalı” figüründen ilham alınarak tasarlanan terminal, GMW MIMARLIK‘ın sürdürülebilir mimarlık anlayışının bir yansıması olarak, Kazakistan’ın zengin kültürel mirasına ve çevresel ihtiyaçlarına saygı duyacak şekilde planlandı.
Terminalin tasarımı, ülkenin benzersiz bağlamını ve kültürel sembollerini yansıtarak, küresel düzeyde kimliğini pekiştiriyor. Sürdürülebilirlik, işlevsellik ve estetik odaklı olan bu terminal hem yolcular hem havayolları hem de terminal işletmecisi için havalimanı deneyimini yeniden tanımlamayı vadediyor.
Terminalin dış kabuğu, Kyzylorda’nın +40 ile -30 derece arasında değişen ekstrem iklim şartlarına rağmen içeride konfor sıcaklıklarını optimum bir şekilde sağlamak üzere titizlikle tasarlandı. Yüksek performans ısı yalıtımlı doğal kireçtaşı kaplı duvarları ve enerji verimli cam yüzeyleri ile cephe tasarımı, içerideki konfor değerlerinin yıl boyunca korunmasını sağlıyor. Yönlere göre stratejik olarak yerleştirilmiş cam cepheler ile bu cephelerdeki yatay ve dikey güneş kırıcılar, yazın maruz kalınan aşırı sıcaklarda ve sert kış şartlarında içerideki konfor şartlarının optimum maliyetle sağlanmasına yardımcı oluyor.
Çatıda kot farkları ile oluşturulan ve kuzey yönüne bakan yüksek bant pencereler, terminalin cephelerden uzak, bagaj alım salonu ve güvenlik kontrol bölgesi gibi iç kısımlarda yeralan mekanlarına doğal gün ışığı alınarak yapay aydınlatma ihtiyacı azaltıldı, bu da terminalin çevre dostu ve enerji verimli bir yapı olmasına imkan tanıdı.
GMW MIMARLIK’ın terminal tasarımı, daha önce de ödüllü birçok terminal binasında yaptıkları gibi, yolcu dolaşım kolaylığı, güvenlik, işletme verimliliği, ekonomik faktörler, enerji etkin tasarım ve yerel faktörlerle biçimlendi. Basit ve bütüncül bir şema ile yolculara hem kara tarafından hava tarafına hem de hava tarafından kara tarafına net bir güzergah sunulması hedeflendi. Önerilen lineer düzen, yolcular için içgüdüsel olarak yol ve yön bulabilmenin yanında kat değişikliklerini ve yürüme mesafelerini en aza indirgemeyi hedeflerken aynı zamanda farklı yolcu tiplerinin birbirleriyle çakışmasını önlemeyi amaçlıyor.
Terminal planlamasında, ICAO düzenlemelerine uygun olarak farklı yolcu kategorileri arasındaki ayırım dikkate alındı, gelen ve giden yolcuların birbirleriyle karışmaması mimari planlama ile sağlanırken, işletmeden iç hatlar ve dış hatlar uçuşlarının farklı saatlerde yapılacağı ve buna bağlı olarak terminalin aynı anda ya iç hatlar ya da dış hatlar olarak işletileceği bilgisi de planlamada dikkate alındı. Planlamada güvenlik ekipmanları ve güvenlik kontrol işlem alanları ile bunların arkasındaki kuyruk alanları hesaplanarak mekansal gereklilikler sağlanırken personel ve tüm kullanıcılar için konforlu ve güvenli bir ortam yaratıldı.
İşletme Verimliliği ve Ekonomik Faktörler
Terminalin hem kara tarafında hem de hava tarafında yolcu kapasitesine yanıt vermek adına tüm yolcu işlem alanları için kapasite hesapları yapıldı ve bu doğrultuda belirlenen ihtiyaçlara göre mekansal tasarım şekillendirildi. Ayrıca havalimanı yetkili birimleri tarafından ayrı ayrı belirlenen detaylı işletme gereksinimleri, planlama için diğer bir önemli girdi olarak değerlendirildi. Havalimanı işletmesinde büyük öneme sahip olan bagaj sisteminin verimliliği de dikkatle ele alındı; bu amaçla check-in ve bagaj alım salonlarının arkasında, aprona doğrudan erişimli tek ve merkezi bir bagaj işlem alanı konumlandırılarak kesintisiz bir operasyona olanak sağlandı.
Alternatif konsept tasarım çözümleri sunulmuş olsa da tercih edilen tasarım seçeneği, özellikle modüler bileşenlerden oluşan yapısal tasarımı ve dış kabuğu sayesinde hem inşaat süresini kısaltmaya destek oldu hem de ilk yatırım ve işletme maliyetlerini optimize ederek ekonomik bir çözüm sundu.
Enerji Etkin Tasarım ve Yerel Unsurlar
GMW MIMARLIK, dünya genelinde bina inşaat uygulamalarının önemli bir bileşeni olan enerji etkin tasarım anlayışı ile yerel iklim koşullarının doğru değerlendirip gün ışığı ve güneş enerjisinin etkin kullanımı sayesinde enerji tüketimini en aza indirmeyi ve doğal kaynakları korumayı amaçladı. Terminal tasarımında, yolcu demografisi, işlem süreleri, kullanım alışkanlıkları ve paydaş gereksinimleri de dahil olmak üzere Kyzylorda ve Kazakistan’a ait özgü yerel bilgiler dikkatle ele alındı.
GMW MIMARLIK yeni terminal binasının konsept tasarımından uygulama projesinin tamamlanmasına kadar olan tüm proje süreçlerinde tasarım liderliğini üstlenmiş, şehir mimarı ve yerel idarelerden gerekli tüm onayları almış, ayrıca işverene inşaat ihalesi ve inşaat süresi boyunca destek vermiştir. İnşaatı sona yaklaşan yeni terminal binası açılış için artık gün sayıyor.
Künye:
Tasarım Lideri: GMW MIMARLIK
Mimari ve İç Mimari Tasarım: GMW MIMARLIK
Yerelleştirme: Baitau
Yapısal Mühendislik: Baitau
Mekanik Mühendislik: Dinamik
Elektrik ve IT Mühendisliği: HB Teknik
Özel Havalimanı Sistemleri Danışmanı: Setec
Malzemeler:
Dış Cephe: Çift camlı alüminyum cephe sistemi ve alüminyum dikey ve yatay güneş kırıcılar. Doğal kireçtaşı kaplama.
Çatı: Alüminyum kenetli çatı sistemi ve alüminyum kompozit panel kaplı saçaklar.
İç Duvarlar: Traverten, boyalı opak cam, alüminyum panel, ahşap panel.
İç Zeminler: Granit, sessiz bölgelerde halı, trolley trafiği olmayan dolaşım alanlarında vinil .
Tavanlar: Lineer metal tavanlar.
GMW MIMARLIK Hakkında
GMW MIMARLIK (GMWM), köklü bir geçmişe sahip Londra merkezli İngiliz GMW Architects firmasının o dönemki üst düzey ortaklarından Ali Evrenay Özveren’in liderliğinde, üstlendiği Atatürk Havalimanı Yeni Dış Hatlar Terminali projesinin tamamlanmasını takiben, 2000 yılında İstanbul’da kurulmuştur. Kuruluşundan itibaren dünyanın çeşitli bölgelerinde 20’nin üzerinde havalimanı projesinde görev alan GMWM, aldığı saygın ödüller ile günümüzde sektörün önde gelen mimarlık firmalarından biridir. Firma, havalimanı projelerinin yanı sıra tren istasyonları, ofis, alışveriş ve eğlence merkezleri gibi geniş bir proje yelpazesine sahiptir. Projelendirmenin yanında, özellikle havalimanları konusunda, sadece Türkiye’de değil, yurtdışında saygın yabancı müşterilerine de planlama danışmanlığı vermektedir.
Uzun yıllar firmada mimar, proje lideri ve direktör olarak çeşitli kademelerde görev almış Dicle Demircioğlu ve Pınar İlki Emekçi, 2011 yılında firmaya ortak olmuş, 2017 yılından bu yana da yönetici ortak olarak çalışmalarına devam etmektedirler.
İster büyük ölçekli bir ulaşım projesi, ister küçük ölçekli bir iç mimari projesi olsun, herhangi bir fark gözetmeden ve kaliteden ödün vermeden uluslararası standartlarda proje hizmeti veren firmanın en güçlü yanlarından biri de çok sayıda mühendis ve danışmanlardan oluşan proje ekiplerinin tam koordinasyonu ile etkin tasarım yönetimidir. GMWM, büyük ölçekli, çok uluslu, kompleks projelerde ihtiyaç halinde sadece tasarım yönetimi ve koordinasyonunu da üstlenmektedir.
