Türkiye ile Avustralya arasında imzalanan işgücü anlaşmasının 52. yıl dönümü nedeniyle açıklama yapan AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu, “Vatandaşlarımız eğitimden ticarete, siyasetten sivil topluma birçok alanda sosyal yaşama aktif katılımda bulunmaktalar. Bugün Türk toplumunun en önemli sorumluluğu formel Türkçe eğitimden yoksun genç nesillerin Türkçeyi konuşması ve anadili bir kültür taşıyıcısı olarak da gelecek nesillere aktarmasıdır..” dedi. Yeneroğlu açıklamasında şunları ifade etti:
5 Ekim 1967 tarihinde Avustralya Göç Bakanı Sayın Billy Snedden ve ilk Türk Büyükelçi olan Sayın Baha Vefa Karatay arasında imzalanan işgücü anlaşması ile sadece Avrupa ülkelerinden göç kabul etmeyi gerektiren “Beyaz Avustralya Politikası” kademeli olarak çöküşe geçmiş ve Avustralya, çok az ülke ile imzaladığı göçmenlik anlaşmasını Batı Avrupa ülkeleri dışından ilk kez Türkiye ile imzalamıştır.
Yapılan anlaşmanın ardından 14 Ekim 1968’de Ankara’dan kalkan uçakla 169 kişilik ilk Türk kafilesi Sydney’e inmiş ve Türkiye’den gelen kafileyi havaalanında bu ülkeye 1940’larda göç eden Kıbrıs Türkleri karşılamıştır. Avustralya İstatistik Bürosu verilerine göre, 1968-1974 yılları arasında yaklaşık 19.000 Türk’ün Avustralya’ya göç ettiği kayıtlara geçmiştir. Çoğunluğu Türkiye’nin kırsal kesimlerinden giden Türklerin yaklaşık %30’u nitelikli iken %70’i ise vasıfsız işçilerden oluşmuştur. 1980’lerde ise bu oran ters yönde değişmeye başlamış ve Türkiye’den giden nitelikli işçi oranında ciddi anlamda artış yaşanmıştır.
1970 yılı sonrasında iki ülke arasında başlayan ticari ilişkilerimiz, vatandaşlarımızın ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik iken, zamanla bu alan genişlemiş ve 2018 yılında ticaret hacmi 1,8 milyar dolar olmuştur. İhracat bir önceki yıla göre % 27,9 artarak 688,3 milyon dolar olurken, ithalat % 50,8 azalarak 1,1 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
Bugün Avustralya’da yaklaşık 150 bin Türk yaşamaktadır. Ülke genelinde Türk toplumu tarafından kurulan 200’e yakın STK, 40’a yakın cami, çok sayıda seçmeli Türkçe dersi veren okullar ve ana dilde eğitim veren hafta sonu kursları bulunmaktadır. Tüm bunların yanı sıra Avustralya Ulusal Üniversitesi’nde (ANU) yer alan Arap ve İslam Çalışmaları Merkezi bünyesinde 1994 yılında Türk Programı kurularak öğrenci kabulleri almaya devam ederken; Çanakkale 18 Mart Üniversitesinde Nisan 2009’da dönemin Avustralya Dışişleri Bakanı Stephen Smith’in katılımıyla Türk-Avustralya Kültür Merkezi açılmıştır.
Avustralya ile ikili ilişkilerimizin en önemli unsuru olan vatandaşlarımız günümüzde Avustralya toplumunda eğitimden ticarete, siyasetten sivil topluma birçok alanda sosyal yaşama aktif katılımda bulundukları gibi Avustralya tarafından da öz kimliklerini korumanın yanı sıra uyum sağlama yönünden örnek toplum olarak gösterilmektedir. Bugün Türk toplumunun en önemli sorumluluğu formel Türkçe eğitimden yoksun genç nesillerin Türkçeyi konuşması ve bir kültür taşıyıcısı olarak da gelecek nesillere aktarmasıdır. Artan İslam düşmanlığı da toplumda karşılık bulmakta ve Müslümanların geleceğe yönelik endişelerini artırmaktadır.
Türkiye ile Avustralya arasında imzalanan işgücü anlaşmasının 52. yılında aramızdan ayrılan vatandaşlarımızı rahmetle anıyor; zorlu göç tarihinde emeği olan insanlarımıza şükranlarımı sunuyorum.”
