Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Üyeleri Eylül Ayı Olağan Meclis Toplantısında sektör, ekonomi ve şehirle ilgili görüş, öneri ve taleplerini dile getirdiler.
SATSO Meclis Başkanı Erdem Ercan Başkanlığında Yönetim Kurulu Başkanvekili Cem Gün, Yönetim Kurulu Üyeleri ve Meclis Üyelerinin katılımı ile gerçekleştirilen Eylül ayı olağan meclis toplantısında sektör, gündem ve ekonomiye ilişkin görüş ve düşüncelerini paylaşarak tavsiyelerini aktardılar.
Meclis Üyeleri toplantının Meslek Komitelerinin Sorunlarının Görüşülmesi ile Dilek ve Temenniler Gündem Maddelerinde söz alarak talep ve önerilerini dile getirdiler;
28. Meslek Komitesi (Danışmanlık ve Emlak Müşavirliği) Meclis Üyesi Ahmet Karapekmez; “Meslek komitemiz Odamızın en fazla meslek dalını çatısı altında barındıran komitedir ve bundan dolayı her mesleğin ayrı ayrı sorunlarını komite toplantılarında çözüme kavuşturmak için komite arkadaşlarımız ile elimizden gelen gayreti sarf etmekteyiz.
Gayrimenkul sektörünün en büyük sorunlarından biri kayıt dışı olarak aracılık yapan kişilerdir. Bu sorunun çözümü ise; gayrimenkul alışverişlerinde taşınmaz ticareti yetki belgesi olan gayrimenkul ofisleri tercih etmek olacaktır. Ancak başka bir boyut da gayrimenkul danışmanları olarak ne kadar taşınmaz ticareti yetki belgelerine sahip olunsa da tüketiciye karşı etik kurallar çerçevesinde sunulacak hizmetle ilgili gerekli teknik donanımlara sahip olunması için gereken eğitimleri almaktan kaçınmamalıyız.
Şehrimizde bulunan Türk Patent Kurumuna bağlı 5 adet resmi patent firması mevcuttur. Daha önceden kurumdan aradıklarını söyleyerek haksız yere ücret talep eden dolandırıcılık şikayetleri komitemize gelmektedir. Odamız üyelerini ve şehrimizi bu konuda dikkatli olması için uyarmak istiyoruz. Teyit etmeden ve faturasız resmi hesaplara para transferi yapılmaması konusunda hassasiyet göstermeli ve dikkatli olmalılar.
Özellikle şehrimizde faaliyet gösteren ve güvenlik, iş güvenliği, temizlik vb. sektörlerde hizmet alımı yapan firmalarımızın aynı kalite ve aynı fiyat teklifinde Sakaryalı firmalarımıza öncelik vermesinin faydalı olacağını, şifremiz54 mottosuna faydalı olacağını düşünüyoruz.” dedi.
17. Meslek Komitesi (Kooperatifler, Enerji Altyapı ve Hafriyatçılar) Meclis Üyesi Adnan Borazancıoğlu, “Komite olarak çalıştayımızı yaptık. Nitelikli istihdam ve finansman ihtiyacını konuştuk. Kaliteli ve nitelikli arkadaşlarımız maalesef artık okullardan çıkmıyor. Ülkemizin geçmiş yıllarda olan çıraklık okulunu geri getirmeyi planladığımız bir projemiz var. Artık İş başa düştü ve bizim bunu yapmamız gerekiyor. Burada amacımız iş garantili, minimum 2 yıl eğitim alıp nitelik kazanacak insanlar yetiştirmektir. Artık çare yok. Anne-babaların yanlış tercihleri ve yönlendirmeleri neticesinde çok yanlış yolda olan gençler görüyoruz.
OVP’de sanayi alanlarının 2028’e kadar 2 katına çıkacağını duyduk. Önümüzdeki 3-5 yılda Sakarya’da ilave 100 bin çalışan arkadaşa ihtiyacımız olacağı vurgulanıyor. Yaşadığımız en büyük sıkıntılarda işveren ve çalışan barışının sağlanamamasıdır. Bunda da en önemli sebep satın alma gücü ve hayat pahalılığı. Vatandaşın emeğinin satın alma gücü yükselmesi ve paramızın değer kazanması. Bizler de işveren olarak satın alma gücünü artıracak ücretleri vermekte zorlanıyoruz.
Bir ara çok düşük kredilerle yatırımcılar kredileri kullandılar. Şu an kredi sıkıntısı var ve daralma mevcut. KOBİ’lere 1.5 milyon lira değerinde kredi verileceği ancak Suriyeli veya göçmen işçi çalıştırma şartı olacağı belirtiliyor. Fakat bu kredilerin verileceği iller arasında Sakarya yok. Araştırılmasını öneriyorum.
Şehrimizde 10. Meslek komitemize mensup güneş enerji paneli üreten firmalarımız var. Bizim bu komitemiz ile bir araya gelerek ortak projeler geliştirmek, yatırımlarında yardımcı olmamız gerektiğini düşünüyorum. Bu firmalarımız büyük bir cüret ve fedakarlık ile yatırım yapıp üretimlerini gerçekleştiriyorlar. Alternatif enerji konusunda dünya hep daha iyisi için çalışıyor. Geçmiş yıllarda bir rüzgar gülünün gücü 700 KW idi. Bugün 16 bin KW kapasiteli olanalar üretiliyor. Bizim de kendimizi geliştirmemiz gerekiyor.” dedi.
16. Meslek Komitesi (Sigortacılık ve Finans) Meclis Üyesi Ayhan Akdağcı, “Bu Hafta Sigortacılık Haftası. Dünyada ilk sigorta poliçesi 1350’li yıllarda İtalya’nın Cenova kentinde bir gemi nakliyesi için yapılmış olup, ülkemizde ise 1872 yılında İngiliz ve Fransızlar ile yaygınlaşmaya başlamıştır. Ancak asıl başlangıç Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatı ile 1925 yılında İş Bankası tarafından Anadolu Sigorta’nın kurulması ile sektörün temelleri ülkemizde atılmıştır.
Sigorta ülke ekonomisine önemli katkıda bulunur, iş yaşamında güven ve verimli çalışma ortamı yaratır. Sigorta hem kişi hem de kurumlara güven sağlar. Karşılaşılabilecek zararların giderilmesi, gelecekle ilgili maddi kaygıları azaltır. Sigortanın çalışma mantığı, ortak risk altında olan kişilerin, maddi güçlerini birleştirip, yardımlaşmasıdır. Kahramanmaraş merkezli yaşamış olduğumuz ve 11 ili kapsayan depremde 518 bin konut üzerinden toplam maliyet 94 milyar dolar olarak çıkıyor. Bu konutların sigortalanma oranı ise %49, DASK kurumunun Hasar ödeme gücü 123 milyar TL’ye ulaşmış durumdadır. Sigortalanmış mülklere hasar ödemesi 24 saat geçmeden başlamış ve bugüne değin yapılmış olup devam etmektedir. Şehrimizde ise bugün itibarıyla baktığımızda 250 bin sigorta yapılabilir hasarsız konutumuz var. Bugün itibarıyla yaklaşık 190 bin vatandaşımız evine düzenli deprem sigortası yaptırmış. Bu, yüzde 76 oranına tekabül ediyor. Kredi şartlarından olan konut, işyeri ve fabrika sigorta poliçesi olması bu oranları yükselse de halen sigortalama bilinci çok düşük seviyelerdedir. Kişi başı sigorta prim üretimlerinde ise Kuzey Amerika 7.090$, Avrupa 3.332$, Asya ve Pasifik 3.820$, Türkiye ise sadece 131$ seviyesindedir. Sigortanızı yaptırın ama acenteleri tercih edin.” dedi.
7. Meslek Komitesi (Isıtma, Soğutma ve Mekanik Tesisatçılar) Meclis Üyesi Emrah Tetik, “Sektör olarak artan vergi yükü, personel istihdamını koruyamamak, yakıt fiyatlarındaki artışlar, kira ve genel giderlerdeki artışlar, gayri resmi ticaretin artışı, finansa ulaşmanın zorlaşması ve finans maliyetlerinin artması gibi sorunlarla mücadele ediyoruz. Sakarya’da personel ya da nitelikli personel sıkıntımız yok. Gayet yetenekli, işlerinde iyi ustalarımız var. Hatta çevre illere hizmet veren günübirlik gidip hizmet veren ekipler var. Bizim problemimiz personel istihdam edememektir. Sebebi de ustaların firmalarda almış olduğu ücreti yeterli bulmamaları ve taşeron hizmet verme mantığında çalışmak istemeleridir. Ustalarımız taşeron veya çantacı mantığında çalıştığında aylık kazancını ikiye katlamaktadırlar. Kayıt dışı çalışarak, kira ödemeyerek, vergi mükellefi olmayarak inşaat sektöründe pazar bulabiliyorlar. İşin acısı da sabit maaşlı personelinin neredeyse tamamını kaybetmiş üye firmalarımız taşeronlara muhtaç hale gelmiştir. Biz komite olarak işini doğru olarak yapan her meslektaşımızın destekçisiyiz ancak illegal yollardan kayıt dışı ticaret yapanları kınıyoruz; iş yapan firma ve şahısları da risk altında oldukları için uyarıyoruz. Ekonomimiz için bu büyük bir tehdittir.” dedi.
31. Meslek Komitesi (Bilişim ve Telekomünikasyon) Meclis Üyesi Necmettin Kırık; “Şehrimizdemeslek liselerinin %60’ı bilişim bölümü okuyor. Bizler de sektör olarak MESEM kapsamında bilişim stajyeri alıyoruz. İşletmelerimizde 4-5 gün staj yapıyorlar. MESEM uygulaması çok güzel ve verimli bir uygulama. Ancak öğrenci sayısı çok; işletme sayısı ve istihdam edilecek stajyer sayısı da belli. Gençlerimizi ziyan edecek duruma geldik ve üzülüyoruz. Öğrencinin bu sektörü uygunluğu sorgulanmadan tercih ettiriliyor. Bir yerde bu mesleğe yetkinliği var mı, analitik düşünüyor mu diye sorgulamak gerekiyor. Bizim odamızdaki SATSO bilişim lisesi açılıp okullardaki bütün bilişim bölümleri kapanacaktı. Ancak 11 bilişim meslek bölümü duruyor. Öğrenci bollaştı. Sakarya’da 1 tane bilişim meslek lisesi olsaydı buraya sınavla girilirdi. Bizler bu okulu açtık o bölümleri kapatın diye baskı yapıyoruz. Birçok meslek lisesinde bilişim öğretmeni var. Bu bölümler kapanırsa öğretmen fazlalığı olacak, düzen de bozulacak deniyor bizlere. Bir ihtiyaç belirleyip kontenjanı buna göre açmamız gerekiyor.
Artık telefon da zaruri bir ihtiyaçtır. Bu kadar günlük ihtiyaç olan bu ürüne vergi indirimi gelmesi gerekiyor. Daha kolay ulaşılmalı.
Sektörümüzde uzaktan çalışma çok yaygın. Şimdilerde ise uzaktan destek diye bir hizmet var. Uzaktan bağlanıyoruz ve sorunu çözüyoruz. Sonra faturalandırma kısmı geldiğinde 2 tuşa bastın para istiyorsun diye tepki alıyoruz. Bunun ücretli hizmet olduğunu kabul etmiyorlar. Bu çocuklar onu çözmek için yıllarını veriyor, eğitim alıyorlar. Teknik personellerin maliyeti çok yüksek. Uzaktan destek alan kişiler hizmet ücreti vermek zorundadır.
Komite olarak bir karar aldık bir ödüllü yazılım proje yarışması düzenlemek istiyoruz. Hem dereceye girenlere ödül, hem de derece alan projelere melek yatırımcı bulma çalışması yapacağız.” dedi.
33. Meslek Komitesi (Makine ve Otomasyon Sistemleri Üreticileri) Meclis Üyesi Günay Güneş, “Fiyat rekabetinde maalesef geri kalıyoruz. Maliyet, vergilendirme gibi birçok neden yüzünden rekabet edemiyoruz. Ürünler birçok parçadan oluşturuyorsunuz, hammaddeyi dışardan alıyorsunuz, vergi ödüyorsunuz ve bunu maliyete katıyorsunuz. Otomatik olarak rekabette geri kalıyorsunuz. Dünya ile yarışıyorsanız eşit şartlarda rekabet etmek gerekiyor. Ben bunu kısıtlıyorum demekle olmaz.
Nitelikli istihdam sorununu toplum sorunu olarak görmeli ve tüm kurum-kuruluşlarla birlikte hareket etmeliyiz. Bizim en büyük sıkıntımız insanların yetenek keşiflerinin belirlenmesi konusundadır. Birçok ülkede bu yeteneklerin keşfi için etkinlikler yapılıyor ve raporlaştırıyorlar. Buna göre çocuğunuzun kariyerini planlıyorsunuz. Konuşmakla değil eylemle bu işler çözülür. Eylem programı oluşturmalıyız.
Sanayi alanlarını 2 katına çıkarma politikası bana çok havada geliyor. Bundan 50 yıl önce 100 bin metrekarede 4 bin kişi çalışıyordu şimdi metrekare alanda 4 kişilik tesisler var. Yatırımlarda seçici davranalım. Bizler metrekare olarak 2 katına çıkmayı değil üretimde katma değeri artırmayı hedeflememiz gerekiyor.” dedi.
21. Meslek Komitesi (Otomotiv ve Yedek Parça Ticareti) Ahmet Öztürk Hacıeyüpoğlu, “Hepimizde istihdam sorunu var ve giderek büyüyor. Meslek, özel meslek liseleri vb. ile çözülebilir. Buna gençleri ve aileleri teşvik etmek gerekiyor. Artık asgari ücretin de teknik yeterliliğe göre belirlenmesi gerekiyor. Teknik bilgisi ayrı olan insanlara yönelik ayrı ayrı asgari ücretler belirlenmelidir.
Ayrıca araç hasarları ve sonrasında sigorta tespiti konusunda problem yaşıyoruz. Ana sigorta şirketleri bizleri personeli gibi kullanmaya başladı. Evrak işleri, fotoğraf çekimi vs. hep bizler yapıyoruz ve fiyatları kendi belirliyorlar. Ciddi zaman ve mesai harcıyoruz.
Modern ve dörtyol sanayi arasındaki geçişte çok sıkışıklık var. Binlerce insan buralarda çalışıyor. Milyonlarca liralık iş yapılıyor. Kazalar oluyor, zaman kaybı oluyor. Bunun acil çözülmesi gerekiyor, masaya yatırılması elzemdir.
Devletin kıdem tazminatı ile ilgili açıklamaları sonrası böyle bir uygulama olacaksa önceden iş dünyasının görüşleri alınarak tasarlanmalıdır.
İlan verilen e-ticaret siteleri haksız rekabete sebep oluyor. Bu platformu kendi içimizde bir platform kurabilir miyiz buna bir çalışma yapalım?
4. Meslek Komitesi (Tarım ve Hayvancılık Meslek Grubu) Meclis Üyesi Ahmet Bayrak, “Artık bir öğretmen, kamu görevlisi inşaatta çalışan işçinin yarısı kadar maaş alıyor. Bir yevmiye 1500-2000 TL oldu. Yıllarca okuyan insanlar sefalet içinde ancak inşaatlarda elemanlardan çalışması için randevu alıyoruz. Devletin sadece tek alanda, tek tip insan yetiştirme projesinin bir sonucudur bu. 10-15 yıl sonra tarla ekip biçecek insan bulunamayacak. Genç nesil bu alanlarda günümüzde bile çalışmıyor artık. Gençler öğrenme çabasında değil. Bu problemi çözmemiz gerekiyor. Dünyanın önündeki en büyük sıkıntıların başında gıda ve enerji geliyor. Çok üniversite mezunu var ve okudukları bölümden çok başka işlerde çalışıyor. Eğitim sistemini baştan dönüştürmek gerekiyor. Eğitim bizim ülkemizin en büyük handikabıdır.
Maalesef finansman ihtiyacı daha da arttı. Parası olanlara kredi veriliyor. Üretim yapmak isteyen insanlar krediye ulaşamıyor. Birçok insan batmanın eşiğine gelecek. Bu sene çiftçi para kazanamadı ve bu para ekonomiye girmedi. Mısırda ciddi bir zarar ortaya çıktı. Her şey hak ettiğini bulmak zorunda.” dedi.
29. Meslek Komitesi (Eğitim ve Öğretim Faaliyetleri) Meclis Üyesi Kenan Taçyıldız, “Odamızöncülüğünde ilimizde bulunan diğer oda ve borsalar bir araya gelerek yabancılara toprak satışına karşı çıktılar bunun için teşekkür ediyorum. Kanla kazanılan topraklar parayla satılamaz, bu karşı çıkma sadece Sakarya’da bulunan oda ve borsalarla kalmamalı ülkemizde bulunan tüm sivil toplum örgütlerinin karşı çıkacağı bir konu olmalıdır. Biz toprak satılmasın demiyoruz ama anayasamızın ve kanunların vereceği ölçütler doğrultusunda satış yapılsın. Önlemleri geç kalsak da almak zorundayız.
Okullar içindeki öğretmenleriyle ve öğrencileriyle değerlidir. Öğretmenlerin ve yöneticilerin görevi öğrencilerine eğitim yoluyla davranış değişikliği kazandırmaktır. Eğer bir okulda okuyan bir öğrenci bu ülkenin kurucu liderine hakaret edip uygunsuz davranışlarda bulunuyorsa maalesef o okuldaki görev yapan öğretmenler ve idareciler de suçludur.
İnternette paylaşılan bir videoda Kuveytli olan ve Türk pasaportuna sahip, hatta Sakarya’da ikamet etmiş bir kişi bizim İçişleri Bakanımıza hakaret ediyor. Bununla ilgili gerekli işlemler yapıldı mı merak ediyorum. Taşınmaz satışı ile vatandaşlık verilmesi konusunda da çağrı yapıyor ve ülkeyi ele geçireceklerini belirtiyor. Toprak satın alma niyetlerini de belli etmiştir bu videoyla. Satılan toprakların tekrar kamulaştırmasını diliyorum.
Eğitim memleket meselesidir. Bu üyelerimizin kendi kurslarını açarak çözülemez. Meslek liselerine gerekli önemin verilmesi gerekiyor. Neden aileler çocuklarına hangi mesleği istediğini sormuyor. Herkes masa başı iş yapmasını istiyor ancak bu olamaz. Anaokulundan başlayarak bir süzgeçten geçirilmelidir.” dedi.
15. Meslek Komitesi (Sağlık, Temizlik ve Kozmetik Ürünleri Ticareti) Meclis Üyesi Nihat Nama, “
Biz hiç kendimizi bu nitelikli istihdam konusunda eleştirmiyoruz. Bu ülkeye her kademeden çalışacak insan lazım. Sakarya’da bir özel okul var 600’e yakın biyomedikal öğrencisi var. 600 kişinin staj yapacağı yeri bile bulamıyor. Bu kadar personele, stajyere gerek yok. Anne-babalar bölümü araştırmıyorlar, bu bölümü rehber hocaları öneriyor diye direk tercih ettiriyorlar. Eğitimin ebeveynleri eğitmesi gerekiyor.” dedi.
7. Meslek Komitesi (Isıtma, Soğutma ve Mekanik Tesisatçılar) Meclis Üyesi Adem Bilgen, “Burada bulunmak, meclis üyesi statüsü kazanmak için çabalayanlar toplantılardan maalesef erken çıkıyorlar. Deprem konusunda geç kalıyoruz. Kurum, kuruluş, birey olarak ne yapmamız gerekiyorsa taşın altına elimizi koymalıyız. Tesisatçılar çarşısı projemizi yürütüyoruz. Katılmak isteyen birçok meslek grubumuz var. Ticaret çarşısı olarak revize edebiliriz. Ticaret AR-GE komisyonunda görev alıyorum. Ada hayat projesinin genişlemesi adına üyelerimizden gelen taleplere istinaden komisyon olarak girişimlerimizi yaptık. Sanayi yolundaki sıkışıklık konusunda kurumsal olarak hep birlikte gidip girişimlerimizi yapmalıyız.” dedi.
20. Meslek Komitesi (Enerji ve Petrol Ürünleri) Meclis Üyesi Ali İhsan Bakım, “ Çalışanlara uygulanan maaş hacizlerine ilişkin sorunlar yaşıyoruz. Biz bir KEP adresi açtık. Çalışanlarımızın haczini buradan takip ediyoruz. Geç görmemiz sebebiyle bütün bankalar, hesabımızdaki tüm parayı habersiz birden bloke ediyorlar. Alacaklı olunan paradan kat kat fazlası hesabımızda ancak tüm paraya bloke koyuluyor. Bu sorunların nedeni biz değiliz ancak sonuçlarını biz yaşıyoruz.” dedi.
